Kierunki wielofunkcyjnego rozwoju obszarów OPR
Wielofunkcyjny rozwój obszarów OPR powinien następować w zgodzie z racjonalnym wykorzystaniem zasobów środowiskowych, w tym gleby i surowców naturalnych, wody, powietrza, a także ochroną zdrowia człowieka i zwierząt oraz poczuciem sprawiedliwości społecznej.
Kierunki wielofunkcyjnego rozwoju powinny uwzględniać uwarunkowania i ograniczenia występujące na obszarach OPR:
- bardzo niski potencjał rozwoju rolnictwa, skrajnie niski wskaźnik WRPP, tereny górskie i podgórskie, duży udział gleb silnie zakwaszonych i niskiej zawartości próchnicy,
- rozdrobnienie struktury przestrzennej gospodarstw,
- duże zagrożenie erozyjnej degradacji gleby,
- zagrożenie zanieczyszczenia gleb metalami śladowymi
Na obszarach OPR o bardzo niskim potencjale rozwoju rolnictwa:
- jako kierunek dominujący proponuje się - rozwój działalności gospodarczej i usługowej związany z zasobami naturalnymi (przemysł drzewny, wydobywczy), z walorami przyrodniczymi (agroturystyka i usługi turystyczne), zasobami kulturowymi i społecznymi oraz rozwój pozostałych kierunków gospodarki i usług (np. energetyka odnawialna),
- jako kierunek uzupełniający proponuje się - zrównoważony rozwój rolnictwa z udziałem produkcji zwierzęcej oraz rozwój działalności gospodarczej i usługowej w otoczeniu rolnictwa.
Na obszarach OPR o rozdrobnionej strukturze przestrzennej gospodarstw wyróżnia się tereny:
- o średnim i dużym potencjale rozwoju rolnictwa wymagające w pierwszej kolejności przeprowadzenia kompleksowych prac urządzenioworolnych na bazie scaleń gruntów, na których:
- kierunkiem dominującym jest rolnictwo zrównoważone oraz działalność gospodarcza i usługowa w otoczeniu rolnictwa,
- kierunkiem uzupełniającym jest działalność gospodarcza i usługowa związana z zasobami naturalnymi (przemysł drzewny, wydobywczy), z walorami przyrodniczymi (agroturystyka i usługi turystyczne), kulturowymi i społecznymi,
- o niskim i bardzo niskim potencjale rozwoju rolnictwa, na których wskazane są kompleksowe prace urządzenioworolne na bazie scaleń lub wymiany gruntów, na których:
- kierunkiem dominującym jest rozwój działalności gospodarczej i usługowej związany z zasobami naturalnymi (przemysł drzewny, wydobywczy), z walorami przyrodniczymi (agroturystyka i usługi turystyczne), zasobami kulturowymi i społecznymi oraz rozwój pozostałych kierunków gospodarki i usług (energetyka odnawialna),
- kierunkiem uzupełniającym jest zrównoważony rozwój rolnictwa z udziałem produkcji zwierzęcej i rozwój działalności gospodarczej i usługowej w otoczeniu rolnictwa.
Na obszarach OPR o dużym zagrożeniu erozyjnej degradacji gleby proponuje się równorzędny rozwój:
- zrównoważonego rolnictwa oraz działalności gospodarczej i usługowej w otoczeniu rolnictwa z zachowaniem podstawowych zasad gospodarki chroniącej glebę przed erozją, jak: dostosowanie struktury użytkowania do nachylenia stoków, stosowanie glebochronnych systemów uprawy i płodozmianów roślin oraz wykorzystanie innych zabiegów chroniących glebę, jak: mulczowanie, warstwicowy kierunek uprawy, strefy buforowe,
- działalności gospodarczej i usługowej związanej z zasobami naturalnymi (przemysł drzewny, wydobywczy), z walorami przyrodniczymi (agroturystyka i usługi turystyczne), kulturowymi i społecznymi oraz rozwój pozostałych kierunków gospodarki.
Na obszarach OPR zagrożonych zanieczyszczeniem gleb metalami śladowymi:
- jako kierunek dominujący proponuje się rozwój działalności gospodarczej i usługowej związany z zasobami naturalnymi, jak przemysł wydobywczy, energetyka odnawialna oraz rozwój pozostałych kierunków gospodarki i usług,
- jako kierunek uzupełniający proponuje się rozwój rolnictwa z systematyczną kontrolą zanieczyszczenia gleb metalami śladowymi i innymi substancjami (RMŚ z dn. 9 września 2002 r. w sp. Standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi). Użytki rolne o silnie zanieczyszczonych glebach (w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów przemysłowych) powinny być wyłączone z produkcji rolniczej. Na pozostałych glebach w zależności od oceny stopnia ryzyka oddziaływania zanieczyszczeń na ludzi i środowisko należy ograniczyć dobór gatunków roślin, wyeliminować uprawę roślin korzeniowych (marchew) oraz warzyw liściastych (sałata, szpinak). Zalecana jest natomiast uprawa roślin na cele energetyczne.